Some any qeyri müəyyən əvəzlikləri

 

 

"Some" və "Any" - İndefinite Pronouns Qrammatika Mövzusu

Giriş

"Some" və "any" İngilis dilində qeyri-müəyyən əvəzliklərdir (indefinite pronouns). Bu sözlər, müəyyən bir sayda və ya miqdarda şeyləri ifadə etmədən, ümumi və qeyri-müəyyən vəziyyətlərdə istifadə olunur. Hər iki sözün istifadəsi kontekstə bağlıdır və müəyyən fərqlilikləri vardır. Aşağıda bu iki əvəzliyin istifadəsini, qaydalarını və cümlə nümunələrini ətraflı şəkildə izah edəcəyik.

1. "Some" İstifadəsi

"Some" əvəzliyi müsbət cümlələrdə istifadə olunur. O, müəyyən bir sayda və ya miqdarda olan, lakin dəqiq göstərilməyən şeyləri ifadə edir.

Qaydaları:

• Müsbət cümlələrdə: "Some" adətən müsbət cümlələrdə istifadə edilir.
• Təklif və sorğu: "Some" təklif və sorğular zamanı da istifadə oluna bilər, xüsusilə də səmimi bir mühitdə.

Some Cümlə Nümunələri:

1. English: I have some friends in this city.
   Azerbaijani: Bu şəhərdə bir neçə dostum var.

 

1. English: She bought some apples from the market.
   Azerbaijani: O, bazardan bir neçə alma aldı.

 

1. English: Would you like some coffee?
   Azerbaijani: Siz bir az qəhvə istəyirsinizmi?

 

1. English: There are some interesting books in the library.
   Azerbaijani: Kitabxanada maraqlı kitablar var.

 

1. English: He has some ideas for the project.
   Azerbaijani: Onun layihə üçün bir neçə fikri var.

 

1. English: I would like some help with my homework.
   Azerbaijani: Mən ev tapşırığıma bir az kömək istəyirəm.

 

1. English: We need some more time to finish the task.
   Azerbaijani: Tapşırığı bitirmək üçün bir az daha vaxta ehtiyacımız var.

 

1. English: There is some milk in the fridge.
   Azerbaijani: Soyuducuda bir az süd var.

 

1. English: Can you give me some advice on this matter?
   Azerbaijani: Bu məsələdə mənə bir az məsləhət verə bilərsinizmi?

 

1. English: I saw some children playing in the park.
   Azerbaijani: Parkda oynayan bir neçə uşaq gördüm.

 

2. "Any" İstifadəsi

"Any" əvəzliyi, müsbət cümlələrdə az istifadə olunsa da, mənfi cümlələrdə və sual cümlələrində geniş istifadə olunur. "Any" daha çox qeyri-müəyyən bir şeyin olub olmadığını ifadə etmək üçün istifadə edilir.

Qaydaları:

• İnkar cümlələrdə: "Any" adətən mənfi cümlələrdə istifadə olunur.
• Sual cümlələrində: Həmçinin, sual cümlələrində də geniş istifadə edilir.

Any Cümlə Nümunələri:

1. English: I don't have any money left.
   Azerbaijani: Mənim heç bir pulum qalmayıb.

 

1. English: Are there any questions about the lesson?
   Azerbaijani: Dərs haqqında hər hansı sual varmı?

 

1. English: She doesn't have any experience in this field.
   Azerbaijani: Onun bu sahədə heç bir təcrübəsi yoxdur.

 

1. English: Do you have any idea where he is?
   Azerbaijani: Onun harada olduğunu bilirsinizmi?

 

1. English: We don't have any chocolate in the house.
   Azerbaijani: Evdə heç bir şokoladımız yoxdur.

 

1. English: Is there any milk in the fridge?
   Azerbaijani: Soyuducuda süd varmı?

 

1. English: He didn't find any mistakes in the report.
   Azerbaijani: O, hesabatda heç bir səhv tapmadı.

 

1. English: Are there any tickets available for the concert?
   Azerbaijani: Konsert üçün hər hansı bilet mövcuddurmu?

 

1. English: I can't see any stars in the sky tonight.
   Azerbaijani: Bu gecə göydə heç bir ulduz görə bilmirəm.

 

1. English: There aren't any shops near my house.
   Azerbaijani: Mənim evimin yaxınlığında heç bir mağaza yoxdur.

3. "Some" və "Any" arasındakı Fərqlər

"Some" və "any" arasında bir neçə əsas fərq var:

• Müsbət cümlələr: "Some" müsbət cümlələrdə istifadə olunur, "any" isə adətən mənfi cümlələrdə və suallarda istifadə olunur.
• Sual cümlələri: "Some" daha çox səmimi sual cümlələrində istifadə olunur, "any" isə daha rəsmi və qeyri-müəyyən kontekstdə daha uyğun olur.

4. Cümlə Nümunələri ilə Daha Ətraflı İzah

İndi "some" və "any" istifadə edərək daha geniş cümlə nümunələri təqdim edəcəyik.

Müsbət Cümlələr: "Some" İlə

1. English: I would like some tea, please.
   Azerbaijani: Zəhmət olmasa, bir az çay istəyirəm.

 

1. English: There are some great movies on TV tonight.
   Azerbaijani: Bu gecə televiziyada gözəl filmlər var.

 

1. English: We found some old coins in the garden.
   Azerbaijani: Bağda köhnə pullar tapdıq.

 

1. English: She has some beautiful paintings in her house.
   Azerbaijani: Onun evində gözəl rəsmlər var.

 

1. English: Can I have some cake?
   Azerbaijani: Mənə bir az tort verə bilərsinizmi?

 

1. English: They need some new equipment for the gym.
   Azerbaijani: Onların idman zalı üçün yeni avadanlıqlara ehtiyacı var.

 

1. English: He saw some amazing wildlife on his trip.
   Azerbaijani: O, səfərində möhtəşəm vəhşi təbiət gördü.

 

1. English: There were some interesting people at the conference.
   Azerbaijani: Konfransda maraqlı insanlar var idi.

 

1. English: I have some important news to share with you.
   Azerbaijani: Sizinlə bölüşmək üçün mühüm bir xəbərim var.

 

1. English: She has some lovely dresses in her wardrobe.
   Azerbaijani: Onun paltar dolabında gözəl paltarlar var.

 

İnkar Cümlələr: "Any" İlə

1. English: I don’t have any plans for the weekend.
   Azerbaijani: Həftə sonu üçün heç bir planım yoxdur.

 

1. English: We didn’t receive any emails yesterday.
   Azerbaijani: Dünən heç bir email almadıq.

 

1. English: There aren't any apples left in the fridge.
   Azerbaijani: Soyuducuda heç bir alma qalmayıb.

 

1. English: I can’t find any information about that.
   Azerbaijani: Bu barədə heç bir məlumat tapa bilmirəm.

 

1. English: Did you notice any changes in his behavior?
   Azerbaijani: Onun davranışında hər hansı bir dəyişiklik gördünüzmü?

 

1. English: There aren’t any chairs available for the meeting.
   Azerbaijani: Görüş üçün heç bir stul mövcud deyil.

 

1. English: She didn’t bring any snacks to the party.
   Azerbaijani: O, partiyə heç bir qəlyanaltı gətirmədi.

 

1. English: We didn’t hear any news from him.
   Azerbaijani: Ondan heç bir xəbər eşitmədik.

 

1. English: I don’t see any reason to worry.
   Azerbaijani: Narahat olmağın heç bir səbəbini görmürəm.

 

1. English: There aren’t any hotels in this area.
   Azerbaijani: Bu ərazidə heç bir otel yoxdur.

5. Sual Cümlələrində "Some" və "Any" İstifadəsi

Sual cümlələrində "some" və "any" istifadə edilməsi, kontekstə görə dəyişir. "Some" adətən daha müsbət bir mühitdə, "any" isə daha rəsmi və qeyri-müəyyən vəziyyətlərdə istifadə olunur.

Sual Cümlələri: "Some" İlə

1. English: Would you like some dessert after dinner?
   Azerbaijani: Şamdan sonra bir az desert istərdinizmi?

 

1. English: Do you want some help with that?
   Azerbaijani: Bunu etməkdə sizə bir az kömək istəyirsinizmi?

 

1. English: Are there some fruits in the basket?
   Azerbaijani: səbətdə bir neçə meyvə varmı?

 

1. English: Do you have some time to talk?
   Azerbaijani: Danışmaq üçün bir az vaxtınız varmı?

 

1. English: Is there some coffee left in the pot?
   Azerbaijani: Qazanda bir az qəhvə qalıbmı?

 

Sual Cümlələri: "Any" İlə

1. English: Are there any students in the classroom?
   Azerbaijani: Sinifdə hər hansı şagird var?

 

1. English: Do you have any pets at home?
   Azerbaijani: Evdə hər hansı ev heyvanınız var?

 

1. English: Is there any chance of rain today?
   Azerbaijani: Bu gün yağış yağma ehtimalı varmı?

 

1. English: Have you seen any good movies recently?
   Azerbaijani: Son zamanlar yaxşı filmlər gördünüzmü?

 

1. English: Are there any problems with the software?
   Azerbaijani: Proqram təminatında hər hansı problem var?

Nəticə

"Some" və "any" qeyri-müəyyən əvəzliklərdir və İngilis dilində geniş istifadə olunur. "Some" müsbət cümlələrdə, "any" isə mənfi cümlələrdə və suallarda istifadə edilir. Bu iki əvəzliyin istifadəsi kontekstdən asılıdır və düzgün istifadə edilməsi, dil öyrənənlərin və istifadəçilərin daha təsirli ünsiyyət qurmalarına kömək edir.

Bu yazıda təqdim edilən nümunələr "some" və "any" istifadə etməyi öyrənmək istəyənlər üçün faydalı olacaq. Hər iki əvəzliyin istifadəsi ilə bağlı daha dərin biliklər əldə etmək üçün daha çox praktikada olmaq lazımdır.