Object pronouns qayda

 

Obyekt Əvəzlikləri (Object Pronouns)

 

Giriş

Obyekt əvəzlikləri (object pronouns) cümlədə mübtədadan sonra gələn və obyekt funksiyasını yerinə yetirən əvəzliklərdir. Bu əvəzliklər, cümlədə birbaşa obyekt, dolayısı ilə obyekt və ya digər funksiyalarda istifadə oluna bilər. Obyekt əvəzlikləri, İngilis dilində müvafiq olaraq "me" (məni), "you" (səni), "him" (onu - kişi üçün), "her" (onu - qadın üçün), "it" (onu - cansız və ya heyvan üçün), "us" (bizi), "them" (onları) şəklindədir. Bu yazıda obyekt əvəzliklərinin istifadəsi, cümlələrdə yeri və funksiyaları ətraflı şəkildə izah ediləcək.

1. Obyekt Əvəzliklərinin Növləri

Obyekt əvəzlikləri aşağıdakılardır:

• me (məni)
• you (səni)
• him (onu - kişi üçün)
• her (onu - qadın üçün)
• it (onu - cansız və ya heyvan üçün)
• us (bizi)
• them (onları)

2. Obyekt Əvəzliklərinin İstifadəsi

Obyekt əvəzlikləri, cümlədə mübtədadan sonra istifadə olunur və adətən felin təsir etdiyi şəxsi və ya obyekti göstərir. Bu əvəzliklər cümlədəki mütləq obyektlərin yerini tutur.

2.1. "Me" (məni)

Nümunələr:

• İngilis: Can you help me?
  • Azerbaycan: Mənə kömək edə bilərsən?

 

• İngilis: She called me yesterday.
  • Azerbaycan: O, dünən məni zəng etdi.

 

2.2. "You" (səni)

Nümunələr:

• İngilis: I will see you tomorrow.
  • Azerbaycan: Səni sabah görəcəyəm.
•  
• İngilis: Can I borrow your pen? I need it for you.
  • Azerbaycan: Sənin qəlmini borc ala bilərəmmi? Sənə lazım olacaq.

 

2.3. "Him" (onu - kişi üçün)

Nümunələr:

• İngilis: I saw him at the park.
  • Azerbaycan: Mən onu parkda gördüm.

 

• İngilis: Please give him this book.
  • Azerbaycan: Xahiş edirəm, ona bu kitabı ver.

 

2.4. "Her" (onu - qadın üçün)

Nümunələr:

• İngilis: I met her at the café.
  • Azerbaycan: Mən onunla kafedə rastlaşdım.

 

• İngilis: Can you tell her about the meeting?
  • Azerbaycan: Onunla görüşdən xəbər verə bilərsənmi?

 

2.5. "It" (onu - cansız və ya heyvan üçün)

Nümunələr:

• İngilis: I found it on the table.
  • Azerbaycan: Mən onu masada tapdım.
• İngilis: Did you feed it?
  • Azerbaycan: Onu yedizdirdinmi?

 

2.6. "Us" (bizi)

Nümunələr:

• İngilis: They invited us to the party.
  • Azerbaycan: Onlar bizi dəvət etdilər.
• İngilis: Can you help us with this project?
  • Azerbaycan: Bu layihə ilə bizə kömək edə bilərsənmi?

 

2.7. "Them" (onları)

Nümunələr:

• İngilis: I saw them at the store.
  • Azerbaycan: Mən onları dükanın içində gördüm.
• İngilis: We should call them.
  • Azerbaycan: Biz onları çağırmalıyıq.

 

3. Obyekt Əvəzliklərinin Yeri

Obyekt əvəzlikləri, cümlədə müxtəlif yerlərdə istifadə oluna bilər. Əsasən, cümlədə felin mütləq obyektidir.

Nümunələr:

• İngilis: The teacher gave me a book.
  • Azerbaycan: Müəllim mənə bir kitab verdi.

 

• İngilis: They saw us at the mall.
  • Azerbaycan: Onlar bizi alış-veriş mərkəzində gördülər.

 

4. Obyekt Əvəzliklərinin Sıralanması

Obyekt əvəzlikləri cümlədə sıralanarkən, onların yeri əhəmiyyətlidir. Çoxsaylı əvəzliklər varsa, əvvəlcə insan əvəzlikləri (me, you, him, her), sonra cansız və ya heyvan əvəzlikləri (it) və nəhayət, çoxluq əvəzlikləri (us, them) gəlir.

Nümunələr:

• İngilis: I saw him and them at the party.
  • Azerbaycan: Mən onu və onları partide gördüm.

 

• İngilis: Can you help us and them?
  • Azerbaycan: Bizə və onlara kömək edə bilərsənmi?

 

5. Obyekt Əvəzliklərinin Söz Birliyi ilə İstifadəsi

Obyekt əvəzlikləri, müəyyən söz birliyi ilə birlikdə daha ifadəli olur. Bu zaman cümlənin mənası daha da genişlənir.

Nümunələr:

• İngilis: She loves him very much.
  • Azerbaycan: O, onu çox sevir.

 

• İngilis: I always remember them.
  • Azerbaycan: Mən hər zaman onları xatırlayıram.

 

6. Obyekt Əvəzliklərinin Düzgün İstifadəsi

Obyekt əvəzliklərinin düzgün istifadəsi nitqin aydınlığını artırır. Bu əvəzliklər, cümlənin müsbət və ya mənfi olduğunu göstərir.

6.1. Təsdiq Cümlələr

Nümunələr:

• İngilis: I like her dress.
  • Azerbaycan: Mən onun paltarını bəyənirəm.

 

• İngilis: They called us for dinner.
  • Azerbaycan: Onlar bizi axşam yeməyinə çağırdılar.

6.2. İnkar Cümlələr

Nümunələr:

• İngilis: I don’t like it.
  • Azerbaycan: Mən onu bəyənmirəm.

 

• İngilis: She didn’t see him yesterday.
  • Azerbaycan: O, dünən onu görmədi.

 

7. Obyekt Əvəzliklərinin Sözləri ilə Birlikdə İstifadəsi

Obyekt əvəzlikləri bəzən digər sözlərlə birləşərək cümlənin mənasını genişləndirir. Bu zaman, əvəzliklərin yeri daha da önəmlidir.

Nümunələr:

• İngilis: This is for you.
  • Azerbaycan: Bu, sənin üçündür.

 

• İngilis: I bought it for her.
  • Azerbaycan: Mən onu onun üçün aldım.

 

8. Obyekt Əvəzliklərinin Həyatın Müxtəlif Sahələrində İstifadəsi

Obyekt əvəzlikləri, gündəlik həyatda, iş mühitində, sosial mühitdə və təhsil sahəsində geniş istifadə olunur. Bu əvəzliklərin düzgün və yerində istifadəsi, insanlarla effektiv ünsiyyət qurmağa kömək edir.

Nümunələr:

• İngilis: Could you send them the report?
  • Azerbaycan: Onlara hesabatı göndərə bilərsənmi?

 

• İngilis: We should invite him to the meeting.
  • Azerbaycan: Onu iclasa dəvət etməliyik.

9. Nəticə

Obyekt əvəzlikləri, cümlələrdə mübtədadan sonra gələn və obyekt funksiyasını yerinə yetirən əvəzliklərdir. Bu əvəzliklərin düzgün istifadəsi, nitqimizin aydınlığını artırır və kommunikasiyanın effektivliyini təmin edir. Obyekt əvəzlikləri, müxtəlif kontekstə görə dəyişə bilən və dilin zənginliyini artıran əhəmiyyətli bir hissəsidir.

Obyekt əvəzliklərini öyrənmək, dil bacarıqlarını inkişaf etdirmək və gündəlik həyatda effektiv ünsiyyət qurmaq üçün vacibdir. Obyekt əvəzliklərinin istifadəsi, dilin quruluşunu anlamağa və cümlələrin düzgün formalaşmasına kömək edir. Beləliklə, obyekt əvəzliklərinin öyrənilməsi, dil öyrənənlər üçün əhəmiyyətli bir addımdır.