İngilis dilində modal fellər hansılardır?

Modal verbs’lər, ehtimal və vaciblik mənalarında istifadə edilirlər. Modal verbs nümunələri aşağıda verilmişdir:

Can – Could

May – Might

Will – Would

Must

Should

Modal Verbs’ləri möhkəmləndirmək üçün aşağıdakı İngiliscə modals nümunə cümlələrini gözdən keçirək

>>>>> Modal fellər testləri (1) <<<<<

 

İngiliscə Modal fellər ilə əlaqəli cümlələr

• He can swim like a proffesional – O, bir profesyonal kimi üzə bilir
• They shouldn’t smoke too much. It is unhealthy – Onlar çox siqaret çəkməməlidirlər. Sağlamlığa zərərlidir.
• You must be patient until you get what you want – İstədiyini əldə edənə qədər səbrli olmalısan
• Alex will be six years old next year – Alex gələn il altı yaşında olacaq
• We will be late to class. Hurry up! – Dərsə gecikəcəyik. Tələs
• You may have heard this music, but it is very nice – Bu musiqini daha əvvəl eşitmiş olabilərsən, ancaq çox gözəldir.
• Will Jane be there? – Jane orada olacaq mı?
• I bought him some hot dogs because I thought she might be hungry – Ona biraz hotdoq aldım çünki ac olabiləciyini düşündüm
• Might I enter in? – Girə bilərəm mi?
• She said she would visit her sister tomorrow – O, sabah bacısının ziyarət edəcəyini dedi

 

İngiliscə should istifadə forması

 

İngilis dilində should ümumiyətlə tövsiyə vermək mənasında istifadə edilir. Eyni  zamanda sual mənasında da istifadə olunabilir. Məsələn,

İdman etməlisən – You should do sports

Çölə çıxabilərəm mi? – Should I go out

İndi should ilə əlaqəli cümlələrə baxaq

 

İngiliscə Should Modal feli ilə əlaqəli cümlə nümunələri

• You shouldn’t smoke – Siqaret çəkməməlisən
• If you are anxious, you should explain to me. I am your friend – Əgər narahtsansa mənə nə olduğunu izah etməlisən. Mən sənin dostunam
• You should board a flight rather than take a bus – Avtobusa minməkdənsə uçağa minməlisən
• Should I invite them to the party? – Onları qonaqlığa dəvət etməliyəm?
• You should be more patient when you face difficulties – Çətinliklər ilə qarşılaşdığında səbrli olmalısan
• There should be rules in a class to sustain autonomy of teachers – Müəllimlərin avtonomiyasını davam etdirəbilməsi üçün sinif içərisində qaydlara olması lazım gəlir / olmalıdır
• She said that I should see a dentist – O, bir diş həkiminə özünü göstərməli olacağını dedi
• He should have written his essay until now – O, məqaləsini indiyə qədər yazması lazım gəlirdi
• Where should we meet tomorrow? – Sabah harada görüşməliyik?
• If you are working at Human Resources, you should check your e-mails often – Əgər sən İnsan resurslarında işləyirsənsə  poçt ünvanına tez tez baxmalısan

 

 

İngilis dili Must modal feli istifadə forması

 

İngilis dilində  Must’ın birneçə istifadə yeri vardır. Bunlar,

• Məcburiyyət ( Gələcək– Keçmiş)
• Vaciblik ( Gələcək– Keçmiş)
• Sərt tövsiyyə
• Vurğu
• Konkret təxmin etmə

Bəs bu qədər istifadə yerlərini əzbərləmək məcburiyətindəyik mi?  Cavab: Xeyir.. Bunun üçün isə kifayət qədər reading (oxuma) və nümunə cümlələrlə iş görməyimiz lazım gəlir.

Must digər modallarda olduğu kimi feldən sonra istifadə edilir. İnkar cümlə qura bilmək üçün isə not hissəciyi əlavə edilir. Sual cümləsi qura bilmək üçün cümlənin ən əvvəlinə gətirilməlidir. İndi must ilə əlaqəli cümlə numunələrinə baxaq.

İngiliscə Must modal feli ilə əlaqəli cümlələr

• Vegetables must be conserved in fridges – Tərəvəzlər soyuducuda saxlanılmalıdır
• You must get some sleep – Biraz yatmalısan
• You must be highly-skilled to get that translator job – Bu tərcüməçilik işini qazanabilmək üçün çox qabiliyətli olmağın lazım gəlir
• You mustn’t smoke here – Burada siqaret çəkməmlisən (Qadağan)
• I must call the police. There are two people forcing the our door – Dərhal polisə zəng etməliyəm. Qapımıza zor tətbiq edən iki adam var.
• We must get fuel oil to reach Baku – Bakıya çata bilmək üçün yanacaq almağınız lazım gəlir ( yanacaq almalısınız)
• I must say, you look amazing – Bunu etiraf etməliyəm ki, gözəl görünürsən
• My father has been driving through the day, he must be tired – atam bütün günü maşın sürür. O, çox yorğun olmalıdır (Güclü təxmin)
• They must have been at home yesterday because their lights were on – Onlar dünən gecə evdə olmalı idilər çünki işıqları yanırdı
• You must pass this exam or you will fail the class – Bu imtahanı keçmən lazım gəlir əks təqdirdə sinifdə qalacaqsan
•  

Need / Need to Modal feli

 

İngiliscə Need, “Ehtiyacı olmaq, lazım olmaq, gərəkli olmaq” mənalarına gələn bir feldir və isimlər ilə istifadə edilir. Nümunə cümlə verək və daha yaxşı başa düşək.

Məsələn/ I need a pencil for my homework. > Ev tapşırığım üçün qələmə ehtiyacım var.

Need to, isə bir felin vacibliyini ifadə edir, o feli etməyə ehtiyacın olduğunu, etmən lazım gəldiyini bildirmək üçün istifadə olunur. Cümləyə “.. etmək lazım, .. etmək gərək” mənasını verir.

Məsələn/ I need to do homework until tomorrow. > Sabaha qədər  ev tapşırığımı etməliyəm ( etməm lazım gəlir).

Nəticə olaraq

Need, bir ismin vacibliliyini bildirir.
Need to, felin vacibliliyini bildirir.

Təsdiq cümlələrdə
+	Mübtəda	Need to	Fel
+	I, You, We, They	need to	think	about it
+	He, She, It	needs to	think	about it

 

İnkar cümlələrdə
–	Mübtəda	Don’t Need to	Fel
–	I, You, We, They	don’t need to	help	to swim
–	He, She, It	doesn’t need to	help	to swim

 

Qeyd: Need to ilə Have to, qrammatik olaraq birbirləriylə ilə eynidir ancaq məna olaraq Need to, vacibliliyini bildirərkən  Have to, məcburiyəti ifadə edir. Eyni zamanda Have to ilə Need to quruluşlarının inkar mənaları demək olarki eynidir. Hər ikisinin inkarı da etməyinə ehtiyac yoxdur mənasını verir.

Qeyd: Need to’nun inkar halı üçün alternativ olaraq bir qrammatik quruluşu daha vardır.

İnkar Needn’t İstifadə forması
–	Mübtəda	Needn’t	Fel
–	You	needn’t	call	him

 

Məsələn/ You needn’t call him because he is in front of the door. > Ona zəng etməyinə ehtiyac yoxdur çünki qapının qarşısındadır.

Don’t Need to = Needn’t
Doesn’t Need to = Needn’t

Bu istifadə formasında diqqət edilməsi lazım gələn məqam needn’t dən sonra to gətiriləbilməz. Çox hallarda edilən xətalardan biridir, diqqət edilməsi lazım gəlir.

 

Need to ilə əlaqəli nümunə cümlələr

• I need to beat him. > Ona qalib gəlməliyəm ( Ona qalib gəlməyim lazım gəlir).
• I need to go to the bathtroom. > Tualetə getməliyəm ( Tualetə getməyimə ehtiyac var).
• I need to sleep more. > Daha çox yatmağıma ehtiyac var.
• We don’t need to buy an egg. > Yumurta almağımıza ehtiyac yoxdur.
• I need to perform ablution. > Dəstəmaz almağıma ehtiyac var.
• You needn’t borrow money from him. > Ondan borc almağına ehtiyac yoxdur.
• You need to eat a lot of bread to beat me. > Mənə qalib gəlmək üçün çox çörək yeməlisən.
• Akshin needs to do sport. > Akşinin idman etməyə ehtiyacı var.
• Do you need to help ? > köməyə ehtiyacın var mı ?
• Do you need to study a university for a good job. > Yaxşı bir iş üçün təhsil almağım mı lazım gəlir ?

Have to / Has to Modal feli

İngilis dilində Have to, özümüzə aid olmayan bir məcburiyyət cümlələrində istifadə edilir. Yəni bir məcburiyyət var ancaq bu məcburiyəti  bir başqası bize etdirir.

Have to’nun istifadə olunduğu yerlər

1) Bir başqasının məcbur olduğunu ifadə edərkən istifadə edilir.

You have to work at workplace > İş yerində işləmək məcburiyətindəsən.
You have to finish your dinner > Yeməyini bitirmək məcburiyətindəsən.
You have to be here at 7 o’clock > Saat 7’də burada olmaq məcburiyətindəsən.

2) Qaydaları vəya qanunları ifadə edərkən istifadə olunur.

You have to be quiet in a library. > Kitabxanada səssiz olmaq məcburiyyətindəsiniz.
You have to come to class on time. > Sinifə vaxtında gəlmək məcburiyyətindəsiniz.
You have to stop at a red light. > Qırmızı işıqda dayanmaq məcburiyyətindəsiniz.

Have to Has to quruluşu

Təsdiq cümlələrdə
+	Mübtəda	Have to	Fel
+	I, You, We, They	have to	be	quiet in a library
+	He, She, It	has to	be	quiet in a library

 

İnkar cümlələrdə
–	Mübtəda	Don’t Have to	Fel
–	I, You, We, They	don’t have to	finish	your dinner
–	He, She, It	doesn’t have to	finish	your dinner

 

Sual cümlələrində
?	Do	Mübtəda	Have to	Fel
?	Do	I, You, We, They	have to	go	there
?	Does	he, she, it	have to	go	there

 

Qeyd: Have to, İnkar cümlələrdə  etmək məcburiyətində deyilsən mənasını verir. Yəni “Burada siqaret çəkəbilməzsən.” cümləsini have to ilə deyil, Can’t ilə etməməlisiniz.

You don’t have to smoke here. > Burada siqaret çəkməməlisniz.

You can’t smoke here. > Burada siqaret çəkəbilməzsən.

Zamanlara Görə Have to İstifadə forması

Zamanlar	Mübtəda	Have to	Fel
İndiki zaman	You	have to	work	for a salary
Keçmiş zaman	You	had to	work	for a salary
Gələcək Zaman	You	will have to	work	for a salary
Bitmiş Zaman	You	have had to	work	for a salary

 

Sual və inkar cümlələri, o zamandakı inkar və sual cümlələri ilə eyni qrammatik formada istifadə edə bilərsiniz.

You had to work for a salary > Maaş üçün işləmək məcburiyətində idin.
You didn’t have to work for a salary > Maaş üçün işləmək məcburiyətində deyildin.
Did you have to work for a salary > Maaş için işləmək məcburiyətindəmi idin ?

Should, Have to, Must arasındakı fərq

Should, bir şeyi etmənin yaxşı olacağını ifadə edir, yəni tövsiyyə edərkən istifadə olunur. “Etsəən yaxşı olar mənasını verir.”

Have to, bir şeyi yapmanın başkası tarafından zorunlu tutulduğunu ifade eder.

Must, bir şeyi etmənin özün üçün məcbur olduğunu ifadə edir və qaydalarda istifadə olunur.

Have to məcburiyyət olaraq Must’a bənzəyir . Ancak Must öz içində olan bir məcburiyyəti və qaydaları ifadə edir. Have to, isə başqasının etməli olduğu məcburiyyətlərdən bəhs edir. Have to, Must’a görə biraz daha güclü bir məcburiyyətdir.

 

HAZIRLADI: CEYHUN YUSIFOV